Nagi w Ostatnim Sądzie Michała Anioła zostały zasłonięte po tym, jak okazało się, że naruszają zakaz „rozpusty” w sztuce (Zdjęcie: Getty Images)
W retrospekcji fresk Michała Anioła wyszedł z tego dość lekko. Niedługo po tym, jak Volterra rozpoczęła zachowywanie skromności postaci w Ostatnim Sądzie poprzez strategicznie umieszczoną draperię, ikonoklaści protestanccy przetoczyli się przez Niderlandy w 1566 roku i zaatakowali katedrę w Antwerpii, trwale okaleczając wielki ołtarz Fransa Florisa, głównego artystę miasta. Fantastyczne Upadek Buntowniczych Aniołów Florisa, namalowany zaledwie 12 lat wcześniej, przedstawia świętego wtrącającego tłum groteskowych demonów. Reformatorzy przekonani, że awangarda tryptyku narusza nowe miejskie prawa przeciwko zabobonom i bałwochwalstwu, odpinili skrzydła ze zawiasów i zniszczyli dwa panele boczne dzieła. Jedynie środkowa sekcja tryptyku, stosunkowo wolna od obraźliwej ikonografii, przetrwała zniszczenie. Kiedy po 20 latach powróciła rządy katolickie, ocalony fragment został ponownie zawieszony w katedrze jako symbol niezwykłej wytrzymałości sztuki.
Potężne zatarcie
Nie każde dzieło ukarane za domniemane naruszenie prawa doznało nieodwracalnych szkód. W 1815 roku słynna para obrazów Francisco Goi przedstawiająca tę samą leżącą kobietę w symetrycznych pozach – jedną nagą, drugą ubraną – została zarekwirowana przez inkwizycję i skonfiskowana na dziesięciolecia, choć żadna z nich ostatecznie nie została zniszczona. Prace znane jako Dwie Majas, namalowane między 1797 a 1800 rokiem, są rewolucyjne w swoim sensualnym przedstawieniu współczesnej kobiety spoglądającej bezpośrednio na widza, niepowiązanej z jakimkolwiek mitem czy narracją z historii czy religii. Goya, który piastował wysoką pozycję jako malarz dworski, zdaje się nie być karany, ale jego prace zostały skonfiskowane i przechowywane przed publicznym widokiem do 1836 roku, a ostatecznie przeniesione do Muzeum Prado w 1901 roku. (Fakty sprawdzone)
link źródłowy
