Prace poszukiwawcze i ekshumacyjne na terenie możliwych pochówków żołnierzy Ukraińskiej Armii Powstańczej (UPA) rozpoczną się we wsi Jurechkova, województwo podkarpackie, na terenie Polski 30 września, poinformowało Ministerstwo Kultury i Komunikacji Strategicznej Ukrainy.
“Według Andrija Nadzhosa (wiceministra kultury Ukrainy – IF-U), nowy etap relacji ukraińsko-polskich w dziedzinie pamięci historycznej rozpoczął się po porozumieniach politycznych między obydwoma krajami na najwyższym szczeblu, osiągniętych pod koniec ubiegłego roku. W rezultacie strony wymieniły listy miejsc do potencjalnych badań historycznych pochówków: Polska wyraziła zainteresowanie 13 lokalizacjami na Ukrainie, a strona ukraińska – czterema w Polsce†– głosi oświadczenie ministerstwa.
Zauważono, że Ukraina już wydała zezwolenia na ekshumacje w Puzhnykach na terenie obwodu tarnopolskiego i we Lwowie, podczas gdy Polska udzieliła zgody na badanie ukraińskich pochówków w Jurechkovie, gdzie ukraińska ekspedycja rozpocznie prace 30 września.
“Ponieważ mówimy o wspólnej historii, Ukraińcy, którzy od dłuższego czasu przebywają na polskiej ziemi, również potrzebują szacunku i ponownego pochówku. Ten etap jest dla nas nowością, ponieważ przez długi czas nie mieliśmy zezwoleń od strony polskiej ani możliwości samodzielnego rozpoczęcia prac. Dlatego uważam, że jest to istotny krok na drodze do siebie dla dwóch przyjaznych krajów, które mają wspólną granicę i wspólny cel w tej wojnie – zwycięstwo nad agresorem. To właśnie tutaj strategicznie jesteśmy zjednoczeni z naszymi polskimi kolegami i partnerami†– cytuje służba prasowa słowa Nadzhosa.
Zgodnie z wiceministrem Ukraina przekazała stronie polskiej dane geolokalizacji do przeprowadzenia badań na podstawie wspomnień świadków i zeznań historyków, a ekspedycja do Jurechkova będzie pierwszą próbą potwierdzenia pochówku żołnierzy UPA w tym miejscu.
Z kolei szef Instytutu Pamięci Narodowej Ukrainy (UINP) Oleksandr Alferov podkreślił, że inicjatywa ta była wynikiem długotrwałych, niemal dziesięcioletnich wysiłków obu krajów.
“Szef UINP zauważył również, że chronologia historycznych pochówków nie ogranicza się do okresu II wojny światowej. W Ukrainie są pochówki z lat 20., w tym zbiorowe groby ofiar ataków sowieckich, gdzie obok siebie spoczywają Ukraińcy, Polacy, Żydzi i przedstawiciele innych narodowości, którzy byli częścią Drugiej Rzeczypospolitej†– podaje raport.
Jak donosi się, na początku maja stało się wiadome, że na terenie prac ekshumacyjnych we dawnej wsi Puzhnyky na terenie obwodu tarnopolskiego odkryto szczątki 42 osób. 6 września ciała zostały ponownie pochowane.
Wspólna ukraińsko-polska ekspedycja przeprowadziła również prace poszukiwawcze i ekshumacyjne we Lwowie, podczas których odkryto zbiorowy grób ofiar II wojny światowej.