Rosyjska sieć handlowa „Tvoe” rozpoczęła sprzedaż marek Inditex, w tym Zara, Bershka, Stradivarius, Massimo Dutti i Oysho w dziewięciu sklepach w siedmiu rosyjskich miastach, zgodnie z informacjami RBC i innymi rosyjskimi mediów potwierdzonymi 22 września 2025 r.
To wydarzyło się zaledwie trzy miesiące po tym, jak CEO Inditex, Óscar García Maceiras, dobitnie wykluczył powrót firmy do Rosji, mówiąc dla Financial Times 20 czerwca 2025 r., że warunki powrotu grupy „na pewno nie” zostały spełnione z powodu „niekorzystnego środowiska geopolitycznego”.
Jak został zaprojektowany „wyjazd” dla łatwego powrotu
Inditex zaprojektował swoje „wycofanie” z Rosji w 2022 r. jako tymczasowy odwrót, a nie jako trwałe wyjście. Hiszpański gigant mody sprzedał swoje 245 sklepów w Rosji libańskiej Grupie Daher – długoletnim franczyzobiorcom Inditex na Bliskim Wschodzie – z wbudowanym mechanizmem natychmiastowego powrotu.
W umowie sprzedaży jasno zapisano, że „w przypadku nowych okoliczności, które według Inditexu mogłyby umożliwić powrót marek grupy na ten rynek”, Daher będzie zobowiązany do stania się oficjalnym franczyzobiorcą Inditexu.
To porozumienie efektywnie stworzyło stan zawieszenia, a nie rzeczywy wyjazd.
Szczegóły finansowe budzą dodatkowe pytania dotyczące autentyczności transakcji. Inditex wstrzyknął 57 milionów euro (67 milionów dolarów) do swoich operacji w Rosji zaledwie dwa miesiące przed sprzedażą ich za to, co firma opisała jako „niesłownie małą” sumę dla Grupy Daher na początku 2023 r.
Tymczasem kontynuacja operacyjna nigdy się naprawdę nie zatrzymała. Według raportu ukraińskiego informatora, Daher utrzymywał te same łańcuchy dostaw, zatrudniał te same załogi (w tym osiem osób przeniesionych z hiszpańskich operacji Inditexu) i wytwarzał 124 identyczne produkty z kolekcji Zara między lutym a czerwcem 2025 r.
Produkty teraz pojawiają się w rosyjskich sklepach
Sieć „Tvoe” rozpoczęła sprzedaż marek Inditex w Moskwie, Petersburgu, Kazaniu, Togliatti, Wołgogradzie, Niżnym Nowogrodzie i Krasnodarze. Klienci nie mogą zamawiać ani rezerwować produktów online z wyprzedzeniem, a firma nie ujawniła swoich metod pozyskiwania towarów.
Zgodnie z TASS, ten rozwój nastąpił po złożeniu przez Inditex wniosków o znaki towarowe w rosyjskim urzędzie patentowym (Rospatent) we wrześniu 2025 r., sugerując formalne przygotowania do ponownego wejścia na rosyjski rynek.
Postępowanie firm podważa walkę Ukrainy
Chronologia ujawnia, jak zachodnie korporacje utrzymują opłacalne relacje z Rosją, podczas gdy Ukraina walczy o przetrwanie. Inditex ponownie otworzył 50 sklepów w Ukrainie na wiosnę 2024 r., prezentując to jako wsparcie dla kraju dotkniętego wojną, jednocześnie zachowując dostęp do rynku rosyjskiego poprzez umowy prawne.
Jednak ujawnienie równoczesnych operacji rosyjskich podważa tę narrację o solidarności korporacyjnej z Ukrainą.
„To wydaje się być podobnym rozwiązaniem do innych 'wycofań bumerangowych’, gdzie kładziony jest grunt pod powrót w odpowiednim momencie.” – powiedział profesor Kristian Lasslett z Uniwersytetu Ulster, zajmujący się badaniem postępowania korporacji w strefach konfliktu, dla Financial Times w maju 2025 r.
Wzorzec unikania sankcji
Jak wyjaśnia Financial Times, sprawa Inditexu ilustruje szerszy wzorzec zachodnich firm korzystających z złożonych struktur prawnych do utrzymania obecności na rynku rosyjskim, unikając sankcji. Przed zakończeniem sprzedaży w 2023 r. do Rosji dotarło ponad 800 wysyłek odzieży z operacjami Grupy Daher na Bliskim Wschodzie, sugerując skoordynowane przygotowanie do płynnego kontynuowania działalności gospodarczej.
To porozumienie pozwala Inditexowi twierdzić o technicznej zgodności z sankcjami, jednocześnie korzystając z dostępu do rynku rosyjskiego poprzez swoją sieć franczyzobiorców.
Taka struktura zapewnia ochronę prawną, umożliwiając firmie natychmiastowe wznowienie oficjalnych operacji, gdy będzie to politycznie wygodne.
Inditex generował około 8,5% zysku operacyjnego i 5% przychodów – około 1 mld euro (1,18 mld dolarów) – z Rosji przed inwazją w lutym 2022 r., co czyni ten rynek zbyt cennym do całkowitego porzucenia, pomimo publicznych oświadczeń o moralnym sprzeciwie wobec wojny.
Postępowanie korporacyjne ujawnia, jak zachodnie odstraszanie siebie nawzajem umożliwia kontynuowanie relacji gospodarczych z Rosją, podważając skuteczność sankcji i przeciągając walkę Ukrainy przeciwko rosyjskiej agresji.
