Trzy czwarte Ukraińców odrzuca „plan pokojowy”, który zakładałby wycofanie sił z Donbasu, ograniczenie wielkości armii ukraińskiej i brak konkretnych gwarancji bezpieczeństwa, wynika z badania przeprowadzonego przez Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii w dniach 26 listopada do 13 grudnia.
„Rosyjski plan pozostaje kategorycznie nieakceptowalny – 75% Ukraińców uważa go za całkowicie nieakceptowalny (podobnie jak we wrześniu 2025 roku). Tylko 17% Ukraińców jest gotowych zaakceptować rosyjską wersję pokoju” – poinformował KIIS.
Instytut przedstawił respondentom dwa skrócone wersje potencjalnych porozumień pokojowych, nie ujawniając początkowo ich pochodzenia. Jedno reprezentowało warunkowy plan Europy i Ukrainy, drugie warunkowy rosyjski plan.
Plan Europejsko-Ukraiński zakładał:
– Ukraina otrzymałaby solidne gwarancje bezpieczeństwa od Europy i USA, w tym trwałe wsparcie w zakresie broni i finansów, oraz ochronę ukraińskiego przestrzeni powietrznej przed atakami Rosji. Obecna linia frontu zostałaby zamrożona, z Rosją utrzymującą kontrolę nad okupowanymi terytoriami, jednak Ukraina i świat nie uznałyby tego oficjalnie. Ukraina kontynuowałaby swoją ścieżkę ku członkostwu w UE, a sankcje wobec Rosji pozostałyby do czasu ustanowienia trwałego pokoju i zniknięcia zagrożenia ze strony ponownej agresji.
Rosyjski plan określał:
– USA i Europa zniosłyby wszystkie sankcje wobec Rosji. Język rosyjski otrzymałby oficjalny status. Ukraina znacznie ograniczyłaby swoją armię i limitowała uzbrojenie. Ukraina na zawsze zrezygnowałaby z członkostwa w NATO, z Zachodu nie mogłoby dostarczać broni. Rosja określiłaby gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy i służyłaby jako jedno z państw gwarantujących. Ukraina wycofałaby siły z części obwodu donieckiego, które obecnie kontroluje, w tym z Kramatorska, Słowiańska i innych miast. Ukraina oficjalnie uznawałaby Krym oraz obwody doniecki i ługański jako część Rosji i na zawsze z nich rezygnowałaby. Rosja zachowałaby kontrolę nad okupowanymi częściami obwodów chersońskiego i zaporoskiego.
Tymczasem 72% Ukraińców – chociaż głównie bez entuzjazmu, zauważają socjologowie – jest przygotowanych zaakceptować plan Europejsko-Ukraiński. Tylko 14% kategorycznie odrzuca go.
Badanie przeprowadzono na 547 respondentach w wieku 18 lat i starszych za pomocą telefonów komórkowych, wykorzystując losowe numery. Respondenci mieszkali na terytorium kontrolowanym przez rząd Ukrainy. W próbie nie uwzględniono mieszkańców tymczasowo niekontrolowanych terytoriów, chociaż niektórzy respondenci byli osobami przesiedlonymi wewnętrznie, którzy przenieśli się z obszarów okupowanych, a także obywatelami, którzy opuścili kraj po 24 lutego 2022 roku.
W normalnych warunkach, statystyczny margines błędu dla takiej próby (z prawdopodobieństwem 0,95 i efektem ubocznym 1,3) nie przekroczyłby 5,6% dla wskaźników zbliżonych do 50%, 4,8% dla wskaźników zbliżonych do 25%, 3,4% dla wskaźników zbliżonych do 10%, i 2,5% dla wskaźników zbliżonych do 5%.
Socjolodzy zauważają, że warunki wojenne wprowadzają pewne odchylenia systematyczne poza formalnym marginesem błędu, ale uważają, że wyniki są nadal wysoko reprezentatywne i pozwalają na wiarygodną analizę nastrojów społecznych.
