Prawie 2000 pracodawców ubiega się o program pilotażowy skracania czasu pracy polskiego rządu

Zachowaj nasze wiadomości bez reklam i płotów poprzez dokonanie darowizny w celu wsparcia naszej pracy!

Notes from Poland jest prowadzone przez mały zespół redakcyjny i jest publikowane przez niezależną, niezyskowną fundację finansowaną dzięki darowiznom od naszych czytelników. Nie możemy robić tego, co robimy bez Twojego wsparcia.

Prawie 2000 pracodawców w Polsce, w tym zarówno prywatne firmy, jak i instytucje państwowe, zgłosiło się do udziału w rządowym programie pilotażowym, który ma przetestować wprowadzenie skróconego tygodnia pracy dla pracowników przy zachowaniu dotychczasowego poziomu wynagrodzenia.

Ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej, które będzie udzielać dotacji finansowych organizacjom wybranym do udziału, argumentuje, że skracanie godzin pracy może przynieść korzyści zarówno pracodawcom, jak i ich pracownikom.

Pilotaż został ogłoszony w kwietniu tego roku przez szefową ministerstwa, Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk. Pracodawcy zainteresowani udziałem mogli składać wnioski do 15 września.

Aby zakwalifikować się, musieli istnieć od ponad roku, mieć co najmniej 75% pracowników na umowach o pracę na pełny etat oraz objąć co najmniej połowę pracowników pilotażem.

Jeśli zostaną wybrani do programu, pracodawcy będą musieli zgodzić się nie obniżać wynagrodzeń pracowników objętych programem ani pogarszać ich warunków pracy, a także nie zmniejszać ogólnej liczby zatrudnionych o więcej niż 10%.

 

W tym tygodniu, Dziemianowicz-Bąk ogłosiła, że w sumie 1994 pracodawców zgłosiło się do udziału w pilotażu. Powiedziała, że obejmują oni „szeroki zakres instytucji i firm”, obejmując zarówno małe i duże przedsiębiorstwa, jak i organy publiczne.

„Ta różnorodność pozwoli nam przetestować skrócone godziny pracy przy zachowaniu wynagrodzenia w różnych kontekstach, pod różnymi warunkami i z różnymi modelami organizacji pracy,” powiedziała minister.

Nie ujawniła nazw żadnych z organizacji, które złożyły wnioski ani ile organizacji każdego typu się zgłosiło. W Polsce działa około 2,8 miliona zarejestrowanych przedsiębiorstw (choć nie wszystkie spełniłyby wymagania programu pilotażowego).

Ale ministerstwo ogłosiło, że w połowie października opublikuje listę zakwalifikowanych aplikantów do programu. Następnie rozpoczną swoje projekty skróconego czasu pracy na początku 2026 roku.

Program będzie trwał rok, a pracodawcy będą testować różne modele skróconego czasu pracy. Jedną z opcji jest przejście na czterodniowy tydzień pracy. Jednak ministerstwo zauważa, że inne możliwości obejmują krótsze godziny pracy każdego dnia lub dłuższe okresy płatnego urlopu.

W pierwszym półroczu 2026 r. pracodawcy skrócą czas pracy o 10%, zwiększając to do 20% od lipca do grudnia. Przez cały proces uczestnicy będą regularnie raportować ministerstwu.

Ministerstwo udzieli do 20 000 złotych (około 4 700 euro) na pokrycie kosztów skróconego czasu pracy każdego pracownika, a maksymalna kwota dostępna dla każdej organizacji biorącej udział wynosi 1 milion złotych.

Zgodnie z danymi Eurostatu, Polacy pracują trzecie najdłużej w Unii Europejskiej: średnio 38,9 godziny tygodniowo w 2024 roku, ustępując jedynie Grecji (39,8 godziny) i Bułgarii (39,0 godzin). Na drugim końcu skali znalazły się Holandia (32,1 godziny), Dania, Niemcy i Austria (po 33,9 godziny).

“Nowe technologie znacząco zwiększyły efektywność pracy, i wiele krajów, firm i instytucji już skraca godziny pracy,” zauważa polskie ministerstwo pracy.

Mówi, że “korzyści są ogromne”, w tym “lepsza równowaga między pracą a życiem osobistym, większe możliwości rozwoju osobistego, dłuższa kariera zawodowa i zmniejszone ryzyko wypalenia zawodowego.” 

Samodzielni pracodawcy mogą również “zauważyć wzrost efektywności i kreatywności pracowników, zmniejszenie błędów i wypadków oraz większą konkurencyjność na rynku pracy.â€.

WCześniej w tym roku opublikowano analizę na dużą skalę czterodniowych tygodni pracy obejmującą 2896 pracowników z 141 organizacji z Australii, Kanady, Irlandii, Nowej Zelandii, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych.

Stwierdzono, że programy przyniosły “poprawę w wypaleniu zawodowym, satysfakcji z pracy, zdrowiu psychicznym i fizycznym”†przy jednoczesnym braku zmniejszenia produktywności.

Badacze z Uniwersytetu Cambridge również stwierdzili, że czterodniowe tygodnie pracy wdrożone w 61 brytyjskich organizacjach “zmniejszyły stres i choroby wśród pracowników, pomogły w zatrzymaniu pracowników” oraz “przyniosły wzrost efektywności, aby zrekompensować redukcję czasu pracy”â€.

Notes from Poland jest prowadzone przez mały zespół redakcyjny i publikowane przez niezależną, niezyskowną fundację finansowaną dzięki darowiznom od naszych czytelników. Nie możemy robić tego, co robimy bez Twojego wsparcia.

Główne zdjęcie: MRPiPS (na licencji CC BY-NC-ND 3.0 PL)

Daniel Tilles jest redaktorem naczelnymNotes from Poland. Pisał o sprawach polskich dla wielu publikacji, w tymForeign Policy,POLITICO Europe,EUobserveriDziennik Gazeta Prawna.