Zachowaj nasze wiadomości wolne od reklam i płatnych murów, dokonując darowizny na wsparcie naszej pracy!
Notes from Poland prowadzone są przez niewielki zespół redakcyjny i są publikowane przez niezależną, niezyskowną fundację, finansowaną ze wsparcia naszych czytelników. Nie możemy robić tego, co robimy, bez twojego wsparcia.
337-letnia jodła w Puszczy Karpackiej na terenie południowo-wschodniej Polski została ścięta w 2023 roku przez krajowe Lasy Państwowe, ogłosili aktywiści, po oczekiwaniu 18 miesięcy na potwierdzenie jej wieku przez władze.
Rzecznik regionalnego biura Lasów Państwowych powiedział, że drzewo nie zostałoby ścięte, gdyby znano jego wiek, ponieważ zostałoby uznane za pomnik przyrody. „Drzewo nie wykazywało żadnych zewnętrznych cech wskazujących na tak poważny wiek” – wyjaśnił, cytowany przez TOK FM.
„Ta jodła przetrwała trzy rozbiorowe Polski, II wojnę światową, narodziny nowoczesnego państwa – ale nie przetrwała polityki Lasów Państwowych” – napisali aktywiści z Inicjatywy Dzikie Karpaty, którzy odkryli pniak i poprosili władze o przeprowadzenie analizy, X.
Lasy Państwowe potwierdziły oficjalną ekspertyzę, że w 2023 roku wycięto 337-letnie drzewo w Puszczy Karpackiej.
Ta jodła przetrwała trzy rozbiorowe Polski, II wojnę światową i narodziny nowoczesnego państwa – nie przetrwała jednak polityki Lasów Państwowych. pic.twitter.com/EC2X0qDYSB
– Inicjatywa Dzikie Karpaty (@IKarpaty) 8 września 2025 r.
Aktywiści odkryli pniak po raz pierwszy w listopadzie 2023 roku podczas patrolu w Puszczy Karpackiej, obszarze obejmującym południowe góry Polski. „Zaintrygowaliśmy się, jak gęste były jego pierścienie. Myśleliśmy, że musiało być stare i policzyliśmy je” – powiedział Jakub Rok z Inicjatywy Dzikie Karpaty dla OKO.press.
„Zaniemówiliśmy, gdy zauważyliśmy, że ma prawie 300 lat” – dodał. Następnie przeliczyli za pomocą specjalnej lupy i doszli do wniosku, że jodła miała około 290 lat. Zawiadomili lokalnych urzędników leśnych, którzy obiecali potwierdzić wiek drzewa.
„Miesiące upłynęły, wysłaliśmy listy w tej sprawie, odbyliśmy spotkania z leśnikami i otrzymaliśmy wymijające odpowiedzi. Mieliśmy wrażenie, że chcą, aby sprawa ucichła” – powiedziała inna aktywistka, Zuzanna Romanowska dla OKO.press.
W czerwcu bieżącego roku aktywiści otrzymali wreszcie informację od Lasów Państwowych, że eksperci z warszawskiej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego potwierdzili, że jodła wyrosła w 1686 roku i miała zatem 337 lat, gdy została ścięta.
W dokumencie cytowanym przez OKO.press, lokalni urzędnicy leśni zapewnili, że „rozważają, w jaki sposób możemy uniknąć podobnych zdarzeń w przyszłości”. Przyznali także, że zachowanie tak starych drzew „jest niezwykle ważne, zwłaszcza w lasach karpackich, gdzie funkcje ochronne i naturalne mają pierwszeństwo przed funkcją produkcyjną lasu”.
Tymczasem Edward Marszałek, rzecznik regionalnego biura Lasów Państwowych, wyjaśnił, że było niemożliwe ustalenie wieku drzewa z wyprzedzeniem i że nie było ono grubsze niż inne drzewa w okolicy, które mają około 130-140 lat.
Nowy rząd Polski ogłosił zawieszenie planowych wycinek w niektórych z „najcenniejszych lasów” kraju https://t.co/de2YmQ3csE
– Notes from Poland 🇵🇱🇪🇺 (@notesfrompoland) 9 stycznia 2024 r.
„Żałujemy, że to się stało, ale z drugiej strony, gdyby drzewo nie zostało ścięte, nigdy byśmy nie wiedzieli, że w tym rejonie Karpat istnieją tak stare okazy” – stwierdził Marszałek, cytowany przez TOK FM. Dodał także, że miejmy nadzieję, że pniak będzie eksponowany w celach edukacyjnych.
Jednak Inicjatywa Dzikie Karpaty nie wierzy, że sprawa była wyjątkiem czy pomyłką. Jeden z aktywistów, Michał Grzywa, powiedział dla OKO.press, że „to jest działanie systemowe”, oskarżając Lasy Państwowe o stopniowe niszczenie niektórych z najstarszych drzew w Europie.
„Sami leśnicy nie wiedzą, jakie są wiek i wartość trzebionych przez nich lasów. Pomimo tego kontynuują wycinkę w jednym z najcenniejszych lasów w Polsce – w Puszczy Karpackiej”
W całej Polsce władze lokalne wycinają drzewa – niektóre ponad stuletnie – z „powodów bezpieczeństwa”.
Jednak naukowcy i aktywiści krytykują tę praktykę, twierdząc, że jest nie tylko zbędna, ale też pogłębia problemy zmian klimatu https://t.co/9rEL8P2KAP
– Notes from Poland 🇵🇱🇪🇺 (@notesfrompoland) 2 października 2020 r.
Notes from Poland prowadzone są przez niewielki zespół redakcyjny i są publikowane przez niezależną, niezyskowną fundację, finansowaną ze wsparcia naszych czytelników. Nie możemy robić tego, co robimy, bez twojego wsparcia.
Kredyt za zdjęcie główne: Dzikie Karpaty/X
Agnieszka Wądolowska jest zastępczynią redaktora naczelnego w Notes from Poland. Jest członkinią komitetu przygotowawczego Nagrody Prasowej Europejskiej. W 2022 roku była stypendystką Programu Kreatorów Dziennikarstwa Przedsiębiorczego na City University of New York. W 2024 roku ukończyła Zaawansowany Program Przywództwa dla Top Talentów w Centrum Przywództwa. Wcześniej współpracowała m.in. z Gazetą Wyborczą, Wysokimi Obcasami i Dużym Formatem.
