W 2006 roku Kaloper i inni aktywiści rozpoczęli rozmowy z urzędnikami i partiami politycznymi w Bośni, aby przekonać ich do nadania ofiarom gwałtu wojennego konkretnego statusu prawnego, który kwalifikowałby je do świadczeń socjalnych oraz oficjalnie uznawał to, co przeżyły.
„Co nas zraniło najbardziej, to postawa jednej posłanki parlamentarnej w tamtym czasie, również kobiety, która powiedziała: 'Jeśli chcesz udowodnić swój status, musisz pójść do ginekologa'” – wspomina Kaloper. „To było coś, co jeszcze bardziej nas rozwścieczyło.”
Ale walka przyniosła rezultaty. Obecnie istnieją ustawy ustanawiające status ocalałych z seksualnego przemocy wojennego w obu jednostkach politycznych Bośni, Federacji i Republice Serbskiej, ale nie na poziomie państwowym. Niemniej jednak Kaloper jest dumna z dotychczasowych postępów.
„Dzięki naszemu aktywizmowi udało nam się walczyć o to, co uzyskaliśmy do tej pory – i nie planujemy się zatrzymać, dopóki każda kobieta w Bośni i Hercegowinie, bez żadnych dyskryminacji na tle religijnym czy narodowym, nie będzie miała swoich praw” – mówi.
Dodaje również, że „w ostatnich ośmiu do dziewięciu latach [dyskryminacja i zaprzeczenia] znacznie zmalały”. Nadal zdarzają się czasem komentarze osób negujących, że doszło do zbrodni wojennych w Foce, albo obwiniających kobiety za to, co przeżyły, „ale to niewielki odsetek osób, które wypowiadają takie rzeczy.”
Organizacja Kaloper jest jedną z niewielu w Bośni, która pracowała nad zyskaniem zaufania męskich ocalałych z seksualnego przemocy wojennego.
„Już przed objęciem obowiązku prezesa Stowarzyszenia Ofiar Wojny Foca ’92-’95 miałam okazję pracować z męskimi ofiarami wojennego gwałtu i skromnie powiem, że byłam pierwszą, która rozmawiała z mężczyznami z rejonu Zvornik [którzy byli napastowani seksualnie]. W osobistych rozmowach udało mi się przekonać ich, aby opowiedzieli o tym, co przeżyli – mówili o tym i doprowadzili sprawców przed wymiar sprawiedliwości.
„Byli pierwsi, którzy opowiedzieli o tej okropnej zbrodni, którą przeżyli w tych [obozach] w okolicach Zvornika i we właściwym Zvorniku. Po tym, jestem również dumna, że udało mi się w istotnym stopniu przekonać niektórych mężczyzn z Focy do wyjścia z przemilczania zbrodni, które przeżyli podczas wojny.”
Kaloper wyjaśnia, że z powodu społecznego piętna mężczyźni mieli trudności w mówieniu „surowej prawdy” o tym, co faktycznie im się przytrafiło. Ale teraz, mówi, „walczą razem z nami o lepszą pozycję [dla ocalałych] w społeczeństwie w Bośni i Hercegowinie”.
Kontekst: Kaloper to aktywistka na rzecz ocalałych z seksualnego przemocy wojennego w Bośni.
Fact Check: Weryfikacja faktów.
