Miasto Gdańsk w Polsce zostało uznane przez UNESCO, agencję ONZ ds. edukacji, nauki i kultury, za globalne Miasto Literatury. Jest teraz jednym z tylko 63 takich miast na świecie i trzecim w Polsce, które uzyskało to wyróżnienie.
UNESCO zaczął nadawać tytuły Miast Literatury w 2004 roku, z Edynburgiem w Szkocji jako pierwszym. Tytuł jest przyznawany na podstawie kryteriów związanych z produkcją i promocją literatury w mieście, w tym poprzez programy edukacyjne, biblioteki, wydarzenia kulturalne i wydawnictwa.
W piątek, do listy UNESCO dodano dziesięć nowych miast: Aberystwyth (Walia); Abuja (Nigeria); Celje (Słowenia); Conakry (Gwinea); Dumaguete City (Filipiny); Gdańsk (Polska); Kahramanmaraş (Turcja); Lund (Szwecja); San Luis Potosi (Meksyk); i Tanger (Maroko).
&ldquo>Serdecznie witamy nowe Miasta Literatury w naszej globalnej sieci&ldquo, powiedział kierownik programu UNESCO, Kjartan Már Ómarsson. &ldquo>Ich kreatywność, różnorodność i zaangażowanie w piśmiennictwo wzmocnią naszą wspólną misję stawiania kultury i opowiadania historii w centrum zrównoważonego i inkludycyjnego rozwoju miejskiego.”.
Decyzję przyjęła z zadowoleniem prezydent Gdańska, Aleksandra Dulkiewicz, określając ją jako &ldquo>potwierdzenie, że Gdańsk to miejsce, w którym słowa mają moc budowania społeczności, inspiracji do działania i kultywowania wartości”.
Ratusz podkreślił, że bycie częścią sieci UNESCO &ldquo>otwiera drzwi do międzynarodowej współpracy, promocji artystów lokalnych i realizacji ambitnych projektów kulturalnych, edukacyjnych i społecznych.
Zaznaczył, że to wyróżnienie zbiega się z otwarciem w tym roku nowego Domu Literatury w Gdańsku, którego dyrektorka, Elżbieta Foltyniak, napisała również wniosek miasta o uznanie przez UNESCO.
Gdańsk ma długą i bogatą historię sięgającą ponad 1000 lat. W różnych okresach był pod panowaniem polskim i niemieckim, w tym jako część średniowiecznej Ligi Hanzieckiej. Miasto często miało także znaczną autonomię, funkcjonując jako wolne miasto niezależne podczas międzywojennej epoki.
Być może najbardziej znanym literackim synem miasta jest niemiecki powieściopisarz i dramaturg Günter Grass, który urodził się tam w 1927 roku, zanim po II wojnie światowej przeniósł się do Niemiec. Współczesny polski pisarz i poeta Jacek Dehnel także pochodzi z Gdańska.
Stanowisko Gdańska jako miejsca narodzin ruchu Solidarności, który przyczynił się do obalenia komunistycznego systemu w Polsce, także odegrało rolę w staraniach o uzyskanie statusu Miasta Literatury. Wielu pisarzy, poetów i dramaturgów dołączyło do Solidarności, która posiadała żywotne podziemne wydawnictwa.
Pierwszym miejscem w Polsce, które otrzymało tytuł Miasta Literatury, było Kraków w 2013 roku, a następnie Wrocław w 2019 roku. Szeroka Sieć Miast Kreatywnych UNESCO obejmuje także Łódź i Gdynię (uznane za Miasta Filmu w 2017 i 2021 roku), oraz Bydgoszcz (uznane za Miasto Muzyki w 2023 roku).
