Milan Radojević został zaprzysiężony na burmistrza Północnej Mitrovicy 5 grudnia 2025 r. Zdjęcie: BIRN
Burmiści serbscy zostali zaprzysiężeni w piątek w czterech serbskich gminach w Kosowie. Stanowiło to powrót do władzy na północy kraju po długim okresie bojkotów oraz czasami gwałtownych napięć.
Gminy te były zarządzane przez Serbów do końca 2022 r., ale od 2023 r. kierowane były przez burmistrzów albańskiego pochodzenia. Z kolei Serbowie opuścili instytucje Kosowa i bojkotowali wybory lokalne jako protest przeciwko polityce rządu w Prisztinie wobec mniejszości serbskiej. Burmistrzowie albańscy zostali wybrani automatycznie przy bardzo niskiej frekwencji, kiedy Serbowie nie poszli na głosowanie.
Zaprzysiężenie burmistrzów serbskich, którzy reprezentują serbską listę wspieraną przez Belgrad, odbyło się przed flagą Kosowa oraz zdjęciem prezydenta Kosowa.
Podczas uroczystości flagę serbską trzymali obecni uczestnicy ceremonii. Jeden członek zgromadzenia gminy Zubin Potok wręczył nowemu burmistrzowi, Milosowi Perovicowi, flagę serbską.
Milan Radojević, nowy burmistrz Północnej Mitrovicy, powiedział, że należy „zamknąć razem ciemny rozdział, pracować w interesie obywateli i gminy Północnej Mitrovicy”.
„Uważam, że wspólnie przyniesiemy dobrobyt naszym obywatelom i będziemy znowu dumni z tej wieloetniczności oraz współistnienia, które istnieją w naszej gminie” – dodał Radojević.
Nowy burmistrz Zveçan, Dragiša Milović, oraz nowy burmistrz Leposavića, Zoran Todic, również zostali zaprzysiężeni.
Pełniący obowiązki Ministra Administracji Samorządowej, Elber Krasniqi, powiedział na Facebooku, że „wszystko odbyło się w porządku i zgodnie z przepisami wynikającymi z Konstytucji Republiki Kosowa”.
Podczas kampanii wyborczej listopada, Serbska Lista przyznała, że popełniła błąd, porzucając instytucje Kosowa, w tym burmistrzostwa, pod koniec 2022 r., ale stwierdziła, że decyzja ta zwróciła uwagę społeczności międzynarodowej na problemy, z którymi borykają się Serbowie w Kosowie.
Po objęciu urzędu przez nowych burmistrzów albańskiego pochodzenia, sytuacja bezpieczeństwa na północy kraju się pogorszyła, dochodziło do wybuchów przemocy. Starcia między protestującymi a siłami pokojowymi NATO doprowadziły do rannych lub kontuzjowanych około 30 żołnierzy, z których jeden musiał poddać się amputacji nogi.
Władze Kosowa zamknęły również szereg „pobocznych” instytucji prowadzonych przez Serbów – nielegalnych usług działających poza kontrolą rządu – na północy kraju.
Unia Europejska nałożyła środki na Kosowo w czerwcu 2023 r. w odpowiedzi na problemy związane z bezpieczeństwem. Te środki pozostają w mocy, choć wysocy urzędnicy europejscy przewidują ich stopniowe zniesienie.
Był także głosowanie w kwietniu zeszłego roku w czterech gminach o przewadze Serbów, zainicjowane przez lokalnych mieszkańców. Wyborcy mogli zagłosować za odwołaniem burmistrzów albańskiego pochodzenia, którzy objęli władzę w 2023 r. Frekwencja była niska z powodu bojkotu Serbów, co pozwoliło burmistrzom albańskim pozostać u władzy do tegorocznych wyborów.
