Biuro Srpska Listy w północnej Mitrovicy na Kosowie. Zdjęcie: Florinda Kelmendi / BIRN.
Zachodni sojusznicy Kosowa zareagowali krytycznie po tym, jak władze wyborcze we wtorek ponownie zabroniły partii Srpska Lista popieranej przez Belgrad uczestniczenia w grudniowych wyborach parlamentarnych, po podobnych zakazach w poprzednich wyborach.
Misje międzynarodowe i ambasady na Kosowie odpowiedziały po głosowaniu w Centralnej Komisji Wyborczej (CKW) we wtorek po południu, które doprowadziło do zakazu Srpska Listy udziału w przedterminowych wyborach 28 grudnia.
Tylko dwóch członków CKW zagłosowało za wnioskiem, siedmiu wstrzymało się od głosu, a dwaj członkowie należący do partii rządzącej, Vetëvendosje, zagłosowali przeciwko.
„Próby VV [Vëtëvendosje] blokowania certyfikacji dla Srpska Listy w uczestnictwie w wyborach na Kosowie są krótkowzroczne i prowadzące do podziału” – oświadczyła Ambasada USA na Kosowie w komunikacie z środy.
„Wszyscy obywatele Kosowa powinni móc korzystać z praw demokratycznych. Takie działania podważają stabilność Kosowa oraz interesy USA, w tym wznowienie dialogu strategicznego w celu rozwijania możliwości dla firm amerykańskich i kosowskich” – dodano.
To trzeci raz, gdy wniosek Srpska Listy został odrzucony przez CKW. W obydwu poprzednich przypadkach, w grudniu ubiegłego roku w wyborach parlamentarnych i w sierpniu tego roku w wyborach lokalnych, partia odniosła sukces w apelacji do Komisji Skarg i Odwołań Wyborczych, która nakazała CKW certyfikację dla niej.
Prawdopodobnie Srpska Lista ponownie złoży apelację.
Petar Petković, szef biura rządu serbskiego ds. Kosowa, obciążył przywódcę Vetëvendosje, pełniącego obowiązki premiera Kosowa Albina Kurtiego, za próbę zablokowania udziału partii politycznej, którą według niego zyskuje pełne wsparcie ze strony władz Serbii.
„Jak wielokrotnie powiedzieliśmy, Kurti nie ma nic do zaoferowania swoim wyborcom poza prawdziwą nienawiścią do wszystkiego, co serbskie. Nie ma programu gospodarczego, więc podejmuje nowy rozpaczliwy krok, aby sztucznie pozostać u władzy” – powiedział Petković w oświadczeniu.
Według Petkovicia, decyzja CKW o zakazaniu Srpska Listy to próba pchnięcia siłą do wyboru jego sojusznika Nenada Rašicia, który reprezentuje partię Freedom, Justice, Survival, zamiast kandydatów popieranych przez Belgrad.
„Jedno jest pewne, a Kurti powinien dobrze zapamiętać tę lekcję, że na każde atak na nasze społeczeństwo i Srpską Listę, w 28 grudnia Serbowie odpowiedzą nawet silniejszą jednością i harmonią” – powiedział Petković.
Misja Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) na Kosowie wyraziła „wyraźne rozczarowanie i głębokie zaniepokojenie” po głosowaniu CKW we wtorek wieczorem, stwierdzając, że takie działania „stanowią wyraźne odejście od międzynarodowo akceptowanych standardów wyborczych”.
„Jesteśmy poważnie zaniepokojeni rosnącą polaryzacją polityczną w CKW, która znalazła odzwierciedlenie w zachowaniach wyborczych, które wydają się być kierowane interesami partyjnymi, a nie kryteriami prawny i zasadami demokratycznymi” – powiedziano w oświadczeniu OBWE.
„Takie zachowanie podważa bezstronność i wiarygodność niezbędną dla niezależnego organu zarządzającego wyborami” – dodano.
OBWE stwierdziła, że takie działania zagrażają zaufaniu publicznemu do procesu wyborczego i wzmacniają przekonanie, że decyzje są motywowane politycznie, a nie prowadzone zgodnie z zasadą uczciwości, włączania i przejrzystości.
Biuro Unii Europejskiej na Kosowie stwierdziło, że „polityzacja” CKW przez Vetëvendosje i inne partie polityczne jest „szkodliwa dla procesu wyborczego zgodnego z międzynarodowymi standardami”.
Vetëvendosje Albina Kurtiego od dłuższego czasu prowadzi konflikty z Srpską Listą, która jest postrzegana jako bliska władzom Serbii i powiązana z atakiem z września 2023 roku dokonanym przez uzbrojoną grupę Serbów w Banjsce, wiosce koło północnego miasta Zvečan, w którym zginął jeden policjant kosowski.
