Hodowla zbóż prawdopodobnie doprowadziła do powstania pierwszych państw – które działały jak mafijne gangi ochronne − oraz do przyjęcia pisania w celu rejestrowania podatków. Istnieje szeroka debata na temat tego, jak powstały pierwsze duże społeczeństwa ludzkie. Niektórzy uczeni widzą rolnictwo jako korzeń cywilizacji, podczas gdy inni uważają je za wynalazek wynikający z konieczności, gdy tradycyjne życie łowiecko-zbierackie stało się niemożliwe. Opie i Atkinson zwrócili się do zestawu drzew genealogicznych mapujących ewolucję języków świata, reprezentując relacje między kulturami, i pożyczyli metody statystyczne z filogonetyki, czyli nauki o związkach ewolucyjnych. Wyniki wskazują, że produkcja zbóż i opodatkowanie często były powiązane, a opodatkowanie było mniej prawdopodobne w społeczeństwach bez zbóż.
Kultura zbóż ma duży potencjał opodatkowy, ponieważ można je łatwo ocenić, ponieważ rosną na stałych polach, ponad ziemią, dojrzewają w przewidywalnych momentach i można je przechowywać przez długi okres. Kiedy przyszło do pisania, Opie i Atkinson stwierdzili, że praktyka ta była bardzo mało prawdopodobna w społeczeństwach bez systemu podatkowego, ale bardzo prawdopodobna w tych, które go miały. Opie sugeruje, że pisanie zostało wynalezione i przyjęte w celu rejestracji tych podatków. Wyniki także wskazują, że raz utworzone, państwa miały większe prawdopodobieństwo zaprzestania produkcji innych niż zboża upraw niż społeczności niepaństwowe.
Chociaż posunięcie się w stronę uprawy zbóż wiązało się z zwiększeniem populacji w epoce neolitu, prowadziło to również do spadku ogólnej zdrowotności, wzrostu i zdrowia jamy ustnej. Dietrich z austriackiego Instytutu Archeologicznego w Wiedniu mówi, że dowody archeologiczne pokazują, że w południowo-zachodniej Azji intensywne rolnictwo w prahistorycznych czasach doprowadziło do trwałego tworzenia się państwa, podczas gdy w Europie nie. W jego opinii kluczowe pytanie brzmi, dlaczego te regiony tak się różnią. Wengrow z University College London mówi, że „z perspektywy archeologicznej od dziesięcioleci było jasne, że nie było jednego „czynnika sprawczego” dla powstania wczesnych państw w różnych częściach świata”.
W Egipcie pierwsze oznaki biurokracji wydają się być bardziej ściśle związane z organizacją logistyczną królewskich obrzędów niż z rutynowymi potrzebami opodatkowania.
